Soms zijn er van die weetjes, waar ik ook van zeg “moh dat wist ik nu niet 🤯“.
1 van die weetjes die ik onlangs tegenkwam op de Space Expo in Antwerpen (not sponsored bezoek met de kinderen trouwens en echt een aanrader) is het verhaal achter het enige kunstwerk op de maan.
Een kunstwerk op de maan?
Op de maan zijn er wat zaken achtergebleven na de Apollo maanlandingen in de jaren ’70 (tussen 1969 en 1972 waren er 6 Amerikaanse maanlandingen), zoals 3 maanjeeps bijvoorbeeld.
De crew van Apollo 15 heeft op 2 augustus 1971 echter ook een klein kunstwerkje achtergelaten op de maan: Fallen astronaut. Een bijna 9 cm hoog aluminium beeldje ter ere van de 14 eerder omgekomen astronauten (zowel Russen als Amerikanen). Dit werd in het geheim meegesmokkeld (pas na de vlucht hebben de astronauten dit bekendgemaakt) en gemaakt door een anonieme kunstenaar.
Dit is de NASA versie trouwens, want dit beeldje is het werk van de Belgische kunstenaar Paul Van Hoeydonck (die blijkbaar vlakbij mij woont wat verderop in Wijnegem).
Het plan van Paul om er een ereteken voor de mensheid met zijn ontdekking van de ruimte van te maken, werd door de astronauten zelf aangepast naar de memorial en verloor daardoor de achterliggende oorspronkelijke visie van kunstenaar Paul.
Bij het uitlekken dat hij de kunstenaar van dit beeldje is zijn kunstloopbaan echter volledig kapotgemaakt door “het schandaal” en bijhorend conflict met de NASA. Deze paginagrote advertentie (in het Amerikaanse magazine Art in America ) rond replica’s die te koop zouden worden aangeboden, hielp daarbij natuurlijk niet. De NASA had een no-commerce policy rond die maanlandingen.
Voor Paul was het dan ook een afgesloten hoofdstuk en schaamde hij zich er zelfs voor. MAAR over dit verhaal is er in de periode 2015-2020 een documentaire gemaakt in samenwerking met Paul Van Hoeydonck om zijn versie van het verhaal naar buiten te kunnen brengen (en vooral te documenteren voor de eeuwigheid). Hierdoor is hij nu terug super trots op dit verwezenlijking om een kunstwerk op de maan te krijgen.
Mooi is deze brief (in publiek domein vrijgegeven), waarbij Jan Stalmans de vraag aan Paul heeft gesteld waar en hoeveel originele replica’s van dit beeldje er nu zijn.
De trailer van deze documentaire over het hele verhaal achter dit kunstwerk (de docu kan je trouwens tot 24/8 nog gewoon op VRT NU bekijken).
Voor de 51ste verjaardag van deze gebeurtenis was ik gisterenavond op 2 augustus 2022 op uitnodiging opnieuw in de Space Expo in Antwerpen. We kregen er de kans deze documentaire te bekijken in aanwezigheid van de (ondertussen kranige 96 jarige) kunstenaar en ook Frank Herrebout, de producer van deze documentaire.
Waanzinnig interessant om Paul zijn verhaal te horen en ook hoe hij nu in het leven staat. Zo is hij elke dag vanaf ’s ochtends in zijn atelier in Wijnegem te vinden om nieuwe kunstwerken te bedenken en te maken (“wat ik morgen ga doen? Werken in mijne atelier godverdomme…”).
Als je die Space Expo nog niet bezocht zou hebben (en fan bent van alles in de ruimte), tot en met 16 oktober 2022 nog te bezoeken in het Antwerpse bouwcentrum.
Bij de 1:1 replica van de Apollo maanlander kan je trouwens een replica terugvinden en het verhaal over die kleine Belgische beeldje.
Disclosure
Deze blogpost is onderdeel van een samenwerking, waarbij Dailybits een vorm van vergoeding heeft verkregen als #advertentie of #sponsored. De inhoudelijke uitwerking is nog steeds de verantwoordelijkheid van Dailybits. Meer informatie in de disclaimer (artikel 8).
